Inleiding

Het jaar 2018 was een bijzonder jaar waarin ons mooie waterschapswerk volop in de belangstelling stond. Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 hebben we aangegrepen om inwoners meer bewust te maken van schoon en voldoende water en waterveiligheid. Onder andere door de succesvolle voorstelling ‘Stormruiter’ die maar liefst 100.000 bezoekers trok. Met de natte periode in het voorjaar en daarna de droogte was er volop aandacht voor het werk van het waterschap. Maar ook financieel gezien was er aandacht. Omdat we voor het eerst de begroting, door eenmalige oorzaken zoals bijvoorbeeld het vervallen van belasting op natuurgebieden, overschreden.

Klimaatstress

In 2018 heeft Wetterskip Fryslân samen met gemeenten klimaatstresstesten gedaan in het bebouwd en landelijk gebied. De uitkomsten van de testen zijn opgenomen in de klimaateffect-atlas, die eind november tijdens het klimaatevent, is gepresenteerd. De online atlas laat zien waar bij droogte of extreme regenval problemen ontstaan. Met de resultaten willen we met organisaties in gesprek om tot concrete afspraken te komen voor overlastsituaties. Hoe we ons op klimaatverandering voorbereiden hebben we afgelopen jaar vastgelegd in de visie Toekomst Bestendig Waterbeheer. Daarmee is de koers uitgezet voor een robuust en kostenefficiënt waterbeheer. Met deze ontwikkeling heeft Wetterskip Fryslân zich het afgelopen jaar op de kaart weten te zetten als dé klimaatpartner voor overheden en andere belanghebbenden.

Voldoende water

De bergingscapaciteit van de Friese boezem is vorig jaar aanzienlijk uitgebreid. In Marrum is gemaal De Heining opgeleverd. Het gemaal verbetert de waterafvoer en is een belangrijke spil in de vismigratie tussen de Waddenzee en het binnenwater. Samen met de inwoners organiseerden we hier een feestelijke oplevering. Een mooi succes!

In samenwerking met de provincie, de landbouw en natuurorganisaties werken we aan de Veenweidevisie. Een dossier waarin we met elkaar weloverwogen besluiten moeten nemen. Met lokale agrariërs, natuurorganisaties en andere betrokkenen zijn we in verschillende gebieden in de provincie in gesprek om te komen tot toekomstbestendige plannen. Dat zijn zorgvuldige processen, die tijd vragen, maar waarin we zien dat juist de samenwerking met de streek heel waardevol is.

Droge voeten

Met de dalende bodem en de stijgende zeespiegel staan we voor de uitdaging om droge voeten te houden. Binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) is vorig jaar de dijkverbetering Ameland feestelijk opgeleverd. Een prachtig moment dat we, ook hier, samen met de inwoners hebben georganiseerd. Ook troffen we de voorbereidingen voor de dijkverbeteringen aan de Lauwersmeerdijk en Koehool/Lauwersmeer.

Schoon water

Een goede (ecologische) waterkwaliteit is van groot belang. Daarom werken we aan maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water, maar ook aan bijvoorbeeld het terugdringen van emissies. Zo kijken we in het project Schoon erf, schoon water samen met agrariërs hoe we de emissies in de landbouw kunnen beperken. In 2018 hebben we bijna 850 melkveehouders bezocht voor een bedrijfsbezoek. Door het succes van het project Medischoon kunnen inwoners ongebruikte medicijnen weer inleveren bij de apotheek. Want resten die niet in het water terecht komen, hoeven er ook niet uit.

Betaalbaar waterbeheer

We staan voor de uitdaging om het waterbeheer betaalbaar te houden. Waar het kan proberen we ons werk slimmer aan te pakken. Zo werkten we het afgelopen jaar aan een groot project om de organisatie verder te digitaliseren. Tegelijkertijd zien we dat onze inzet en expertise op het gebied van water steeds vaker worden gevraagd. Een voorbeeld hiervan is het project Holwerd aan Zee. Maar ook dat aanbestedingen steeds complexer worden, en de markt duurder. En dat met het veranderende klimaat, de daling van de bodem en stijging van de zeespiegel de kosten voor voldoende water, schoon water en waterveiligheid toenemen. Voor nu en in de toekomst.

Paul van Erkelens, dijkgraaf
Oeds Bijlsma, secretaris-directeur